نیمه شعبان ومیلاد یگانه منجی عالم بشریت عجل الله تعالی فرجه الشریف وارواحنا لتراب مقدمه الفداء مناسبتی است که می توان  مبنای ونقطه عزیمت مشروعیت تشکیل حکومت اسلامی درعصر غیبت امام معصوم سلام الله علیه را مورد بازکاوی قرارداد.

انقلاب بهمن 57 وطرح مدعای تشکیل حکومت اسلامی شیعه توسط آیت الله خمینی، پرونده مختومه عدم جواز تشکیل حکومت اسلامی درعصر غیبت امام معصوم وحتی عدم مشروعیت اقدام برای تشکیل چنین حکومتی را پس از سالها باردیگر گشود وحاکمان جدید درمقام نظر وعمل منتهای کوشش خود را برای تغییر حکم نهایی صادر شده درباره این پرونده مختومه بکار بستند.

این کوشش که نظری وتئوریک هرچند درمقام استدلال ونظر از ضعفهای فراوان رنج می برد واز آغاز دربرابر خیل ادله قائلین به عدم مشروعیت اقدام برای تشکیل حکومت اسلامی درعصر غیبت محکوم به شکست بود، اما درعمل وازآنجا که با حذف وحصر وتبعید مدافعان قرائت سنتی از مذهب تشیع همراه بود، توانست به خاموش ساختن نسبی صدای مخالفان دست کم درظاهر وبرای مدتی هرچند کوتاه درعرصه موازنه قوا، گفتمان رقیب را به حاشیه براند.

تقابل جریان قائلان به تشکیل حکومت اسلامی درعصر غیبت ونافیان آن از آغاز انقلاب تا کنون جریان داشته وبه نظر می رسد پس از این جریان خواهد داشت. 

درسایه رعب ووحشت وخفقان حاکم برفضای مذهبی ایران طی سالهای پس از انقلاب وبرخوردهای خشونت بار با هواداران انتظار حقیقی، این مخالفان تشکیل حکومت اسلامی درعصر غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف کمتر مجال آن یافته اند که آرا وادله خود پیرامون این مقوله را درمعرض دید وداوری مردم قرار دهند وآنچه درنهایت نقشی تعیین کننده دراین میان یافته است، آتش وخون حاکمان بوده است.

دراین نوشتار نویسنده این سطور برآنستکه که با استعانت از وجود مقدس موعود آل محمد عجل الله تعالی فرجه الشریف، به طرح ادله قائلین به عدم جواز تشکیل حکومت اسلامی درعصر غیبت پرداخته ومبانی عقلی ونقلی این گروه را مطرح نماید.

با توجه به جایگاه رفیع احادیث شریفۀ وارده از ائمه معصومین صلوات الله علیهم اجمعین، بخش نخست این نوشتار به نقد نقلی مدعای قائلین به جواز اقدام برای تشکیل حکومت اسلامی درعصر غیبت پرداخته خواهد شد.

این احادیث  از جهت‌ سندي، قابل‌ مناقشه‌ و اشكال‌ نيست وبعنوان‌ دليلي‌ محكم‌ براي‌ اثبات‌ حرمت‌ قيام‌ قبل‌ از ظهور، مورد توجّه‌ عالمان ورهبران شیعه در طی قرون واعصار متمادی قرار گرفته است. همچنان مبنای سیره عملی وسیاسی این بزرگواران طی نزدیک به بیش از یکهزار وصد سال پس از غیبت صغرای امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار گرفته است.

‌به‌ اعتقاد آنان، اين‌ گونه‌ روايات، با عباراتي‌ صريح، مي‌گويند هر قيام‌ كننده‌اي‌ قبل‌ از ظهور معصوم، طاغوت‌ است‌ و به‌ فرموده‌ي‌ قرآن‌ (فاجتنبوا الطاغوت) (نمل: 36)  بايد از او دوري‌ كرد. 

مسأله ضرورت حکومت معصوم صلوات الله علیه وضرورت عصمت حاکم در نظام اسلامی بنا به اجماه تمامی فقیهان وعالمان یکی از ضروریات مذهب شیعه که است که با سلب آن، ماهیت نزاع شیعه وسنی تنها وتنها به نزاع تاریخی میان دو شاخه از یک قبیله فروکاسته می شود، امری که دست کم در نگاه درون شیعی واضح البطلانی اش بدیهی است.

برهمین اساس هم هست که ائمه معصومین سلام الله علیهم اجمعین، مدعی تشکیل حکومت اسلامی پیش از ظهور را آشکار وغیرخدا پرست می خوانند.

در بعد تاریخی قضیه هم نهی عملی ائمه صلوات الله علیهم اجمعین درقالب اعراض آشکار آنان از قیامهای به نام اهل بیت صلوات الله علیهم اجمعین آشکار است.

قیامهای علویان درطول حکومت بنی العباس وپیش از آن شورشهای گوناگون پیامد واقعه عاشورا که به نام خونخواهی سیدالشهداء صلوات الله وسلامه علیه انجام شد، هیچگاه مورد تأیید رسمی وصریح ائمه معصومین صلوات الله علیهم قرار نگرفتند بلکه ائمه سلام الله علیهم اجمعین اولاً وهمواره انتقام وخونخواهی سیدالشهداء صلوات وسلامه علیه را به زمان ظهور دوازدهمین نور الهی موکول ساخته واز سوی دیگر شیعیان خود را در وارد شدن در این فنته ها برحذر می داشته اند.

 

برپایۀ این دسته از روایات هم بود که عالمان سنتی از همان روزهای آغازین حرکت آیت الله خمینی بشدت او را از این رویه نهی نموده وبه نقد او پرداختند آنچنانکه ام القرای فقاهت شیعه یعنی نجف اصلاً روی خوشی به آیت الله خمینی نشان نداد ووی بارها از آن روزها به تلخی یاد نمود واز رویگرادانی عالمان نجف به سخنانش لب به شکوه وشکایت گشود.

این عالمان البته از زاویه ای دینی ومذهبی وبراساس نصوص وتصریح همین احادیث شریفه واحادیث مشابه دیگر بود که به حرکت آیت الله خمینی بعنوان حرکتی خارج از عرف متشرعان شیعه ومخالفت آشکار با امر صریح ومولوی امامان معصوم صلوات الله علیهم اجمعین می نگریستند.

درمقابل آیت الله خمینی با علم به ضعف آشکار مدعیاتش درنزد عالمان، به حای ارائه پاسخ مستدل عقلی ونقلی، با ادبیاتی رکیک مخالفان خود را متحجر وواپسگرا وخود را مظلومی که از دست این عالمان متحجر خود دل خورده است، معرفی می نماید.