آنچه امروز در منطقه در جریان است تلاش گروههای تکفیری سلفی با حمایت مادی و معنوی برخی کشورهای غربی و عربی  در راستای جنگ فرقه ای است 

 

مصر در آستانه سالگرد انتخاب نخستین رییس جمهور غیر نظامی خود، با بحران جدیدی مواجه شده است. اتفاقی که با توجه به شرایط خاص و حساس سیاسی، اقتصادی و مذهبی این کشور، می تواند آغازگر موج جدیدی از درگیریهای تلخ فرقه ای، مذهبی و طایفه ای باشد.

 

ملت مصر همواره به عشق شدید به اهل بیت (ع) مشهور بوده اند، به طوری که بسیاری از مورخان، مردم مصر را “سنی های شیعه” نامیده اند. این عشق و علاقه با مطرح شدن مالک اشتر نخعی برای حکومت مصر، حضور یک ساله زینب کبری(س) و نیز سیده نفیسه در مصر شروع و با حکومت فاطمی ها گسترش یافت. مردم مصر در برخی زمینه ها همچنان پای بند عهد فاطمی هستند و دستورات حکومتی و نهادهای رسمی دینی نتوانسته در این امر تغییری دهد. اگر مسیرتان به مصر افتاده باشد، این عبارت که قبل از اینکه ایران شیعه شود، مصر شیعه بوده ، به کرات از زبان مردم به گوش می رسد. هرچند اخیرا اولین سوالی که با آن مواجه می شوی اینست:" شیعه هستی یا سنی؟"

 

وجود اماکن زیاد شیعی از جمله راس الحسین، مرقد سیده زینب و سیده نفیسه در کنار تاثیر آراء امام شافعی آثار خود را برای تقریب بیشتر مذهبی داشته است و همه اینها نشانه آن است که آنچه در مصر ایام اخیر اتفاق افتاد، امری جدید است و ریشه در نگاه عمومی مصریها ندارد و به همین دلیل اتفاق هولناکی که اخیرا در مصر رخ داد، شبهه ناک است.

 

سلفی های افراطی مصر شامگاه روز یکشنبه (نیمه شعبان)"شیخ حسن شحاته" را به همراه سه شیعه دیگر از جمله برادر وی در روستای «زاوية أبومسلم» در منطقه هرم در استان "الجيزة" نزدیک قاهره، با ضربات چماق، سنگ و سلاح سرد بر روی سر و صورتشان به قتل رساندند و پس از قتل این افراد آنها را بر روی زمین کشیده و شعار می دادند "شیعیان را بکشید" ، "شیعیان کافر هستند.

 

این حمله یک هفته پس از گردهمایی"انجمن علمای اهل سنت" تحت عنوان کنفرانس حمایت از سوریه با حضور محمد مرسی، رئیس جمهور، با هدف یاری و کمک به مخالفین سوری اتفاق افتاد. نشستی که همراه با بیان مواضع افراطی علیه شیعیان منطقه(ایران،حزب الله) و اظهارات توهین آمیز بر ضد پیروان اهل بیت (ع) بود. در این گردهمایی شیخ محمد عبدالمقصود از رهبران جنبش سلفی، شیعیان را "نجس" خواند. قرضاوی با کافر خواندن شیعیان، گفت: آنها مهدور الدم هستند و باید هرکجا آنها را یافتید، بکشید. یکی از مفتیان سلفی مصر به نام "محمد حسان" هم خطاب به رییس جمهور این کشور گفت: درهای مصر را به روی شیعیان ببند. اظهاراتی که با سکوت مرسی همراه شد و نهایتا در همین نشست قطع روابط مصر و سوریه اعلام شد.

 

سلفی ها پیش از این نیز با توزیع نشریات و کتابچه هایی درباره خطر تشیع و تلاش شیعیان برای گسترش مذهب خود بارها به مسئولین حکومتی هشدار داده بودند.

 

از تعداد دقیق شیعیان در مصر اطلاع دقیقی وجود ندارد. از ۷۰۰ هزار تا ۳ ملیون نفر تعداد آنها تخمین زده شده است. شیعیان مصر مثل اقلیت های اکثر کشورها از حقوق بدیهی خود بی بهره اند و مثل بقیه اقلیت ها در درجه نخست درخواست برای به رسمیت شناخته شدن و ملزومات آن است. مشکلات شیعیان در مصر، بخش جدایی ناپذیری از مشکل اقلیت ها در این کشور است. ضمن اینکه در قیاس با اقلیتهایی چون قبطی ها، از جهاتی در معرض حمله بیشتری از سوی سلفی ها و نهادهای اسلام رسمی حکومتی این کشور هستند. باوجود این تاکنون مشابه اتفاق اخیر نه در دوران مبارک و چه پس از سقوط مبارک بی سابقه بوده است. اگر چه اختلافات مذهبی در مصر مسبوق به سابقه است، ولی سالهاست که رهبران شیعه و اهل سنت سعی در مدیریت اختلافات داشته اند و از تسری و توسعه اختلافات به میان توده مردم، به دلایل مختلف جلوگیری کرده اند. 

 

موضوعی که بخصوص خیزش عربی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا مجال رشد آنرا فراهم کرده است، "پدیده سلفی گری" است. پدیده ای که هرچند در گذشته در این کشورها وجود داشت، ولی سقوط دولت های مستقر و بر سرکار آمدن حکومت های اسلامگرا مجال رشد و نضج بیشتر آنان را در لایه های زیرین جامعه فراهم کرد. سلفی ها که نوعا باوری به فعالیت سیاسی نداشتند، بتدریج رویکرد خود را نسبت به عمل سیاسی عوض کردند و تبدیل به یکی از عناصر اصلی سیاسی این کشورها بخصوص در مصر شدند و در انتخابات پارلمانی شرکت کردند و بعد از اخوان بیشترین کرسی ها را به خود اختصاص دادند. برای انتخابات ریاست جمهوری هم برنامه جدی داشتند که به دلیل تابعیت امریکایی مادر کاندیدای اصلی خود، و رد صلاحیت شدن وی از ادامه رقابت باز ماندند.

 

گذشته از سلفی هایی که به قواعد بازی سیاسی تن دادند، آنچه امروز در منطقه در جریان است تلاش گروههای تکفیری سلفی با حمایت مادی و معنوی برخی کشورهای غربی و عربی منطقه در راستای جنگ فرقه ای در کشورهای مختلفی است که ظرفیت لازم برای اشتعال را دارند. این گروهها از ابزارهای رسانه ای جدید در کنار شیوه های سنتی وعظ در تحریک مردم استفاده می کنند. بعبارتی گذشته از سخنرانی های تند وعاظ سلفی علیه شیعیان که اشاره ای به نمونه های اخیرشان در کنفرانس حمایت از سوریه شد، رسانه های صوتی، تصویری، مکتوب و شبکه های اجتماعی نیز به گسترش موج ضد شیعی در مصر دامن زده است. بعنوان مثال، گذشته از روزنامه و برخی شبکه های ماهواره ای و چندین شبکه داخلی، گفته می شود یکی از برنامه های پخش شده از سوی شبکه تکفیری وصال (که با کمک های مالی وهابیون در کویت مدیریت و راه اندازی شده، توسط یکي از شیوخ عرب پشتیبانی می شود و در برنامه های مختلف آن به اصول و مقدسات تشیع حمله می کند)با عنوان "اخطر الکلام" نقش مهمی در کشتار اخیر شیعیان مصر داشته است. این برنامه شهرها و روستاهای شیعه نشین مصر را مشخص و مردم را به کشتن آنها و حمله به خانه هایشان تشویق می کند. همچنین چندین صفحه متعلق به سلفی‌ها و از جمله صفحه «اتحاد برای دفاع از خانواده و اصحاب پیامبر» در فیسبوک با ابراز رضایت از قتل شیعیان وعده داده‌اند که این اقدام تنها شروع از بین بردن شیعیان مصر است.

 

آنچه در مصر در جریان است، اتفاق نافرخنده ای است که اگر توسط نهادهای سیاسی، امنیتی و مذهبی با آن مقابله نشود، موج خشونت به گونه غیرقابل کنترلی این کشور و همسایگان را بتدریج فرا خواهد گرفت.