علی افشاری
آيت‌الله شيرازی در سخنرانی‌هايش سياست‌های خامنه‌ای را مورد انتقاد قرار داد. اين عوامل باعث شد تا فعاليت گروه‌های فشار بر عليه وی فزونی يابد. نقطه اوج اين فعاليت‌های ايذائی در سخنرانی جريان‌ساز وی در سال ۱۳۷۱ بود.
تنگنا ها و مضيقه ها بر عليه آيت الله سيد محمد شيرازی و جلوگيری از گسترش فعاليت های حوزوی و تشکيلاتی وی تا هنگام فوت آيت الله خمينی ادامه داشت. اما وی در اين مدت به فعاليت های انتقادی اش ادامه می داد. اما خط مشی او فرهنگی با تاکيد بر آگاه سازی توده مردم مذهبی بود و از فعاليت سياسی مستقيم احتراز می کرد.
شورا و دموکراسی، آزادی بيان، تکثر گرايی سياسی، تعدد احزاب وآزادی مطبوعات مواردی بودند که وی در نوشته ها و سخنرانی های خود بدان اشاره می نمود، و آنها را در چارچوب تطبيق با اسلام تبيين می کرد. و همچنين در نزد کسانی از مراجع سنتی و منتقد نيز فعال بود. مجموعه اين عوامل باعث حساسيت بيشتر حکومت می شد از اين رو حلقه محاصره بر وی تنگ تر شد و او در اعتراض به شبه حصر خانگی کلاس هايش را تعطيل نمود.
با اغاز رهبری خامنه ای فصل جديدی در روابط آيت الله سيد محمد شيرازی با جمهوری اسلامی آغاز شد. در ابتدا خامنه ای در وضعيت موجود آيت الله شيرازی تغييری نداد. البته او نسبت به ديدگاه های ضد اسرائيلی و همچنين اهتمام سيد محمد شيرازی در تبليغ اسلام گرايی و حاکميت احکام شرع نظر مثبتی داشت اما انتظار داشت که نگاه مثبت متقابلی وجود داشته باشد.
ولی وقتی برخورد مثبتی از سوی آيت الله شيرازی انجام نشد ، سخت گيری ها به تدريج افزايش يافت. نقطه عطف افزايش فشار ها تلاش خامنه ای برای اعلام مرجعيت بعد از درگذشت آيت الله گلپايگانی و آيت الله اراکی بود. با ميدان داری جامعه مدرسين و تلاش های پشت پرده وزارت اطلاعات پروژه اعلام مرجعيت خامنه ای کليد خورد وفشار زيادی بر فقهاء و مدرسان برجسته حوزه علميه قم برای تاييد مرجعيت وی اعمال گشت. مقاومت آيت الله سيد محمد شيرازی و مخالفت وی با مرجعيت کاذب خامنه ای باعث شد تا برخورد های انقباضی و محدوديت ها بر آيت الله شيرازی به سطح شديد تری ارتقاء يابد.
آيت الله شيرازی در سخنرانی هايش سياست های خامنه ای را مورد انتقاد قرار داد. اين عوامل باعث شد تا فعاليت گروه های فشار بر عليه وی فزونی يابد. نقطه اوج اين فعاليت های ايذائی در سخنرانی جريان ساز وی در سال ۱۳۷۱ بود. او در اين سخنرانی دو راهکار برای اصلاح امور کشور پيشنهاد نمود که يکی از آنها اجازه تأسيس احزاب آزاد و ديگری تکثر گرايی سياسی بود. گروه های فشار با حمله تند اجازه ندادند حرف های تمام شود. شيوه آيت الله سيد محمد شيرازی در اين مواقع جلوگيری از تنش ودرگيری بود. وی از در تقابل وارد نشد و سخنرانی اش را خاتمه بخشيد.
از سا ل۱۳۷۲ وی عملا وارد حصر خانگی شد و تا پايان عمر در اين وضعيت باقی ماند. فرزندان و شاگردان وی مورد اذيت و آزار قرار می گرفتند. دادگاه ويژه روحانيت و اداره اطلاعات قم افرادی که با بيت آيت الله شيرازی در ارتباط بودند را تحت تعقيب و مراقبت قرار می داد.
د ر پاييز سا ل۱۳۷۴ طی عملياتی وزارت اطلاعا ت تعداد زيادی از شاگردان ،وکلاء و نزديکان آيت الله سيد شيرازی را بازداشت کرد . بعد از موج او بازداشت های اوليه سيد مرتضی شيرازی فرزند پسر دوم آيت الله شيرازی در خيابان ربوده شده وبه زندان ساحلی قم ودر نهايت به زندان اوين در تهران منتقل می شود . در اوين وی تحت شکنجه و بد رفتار قرار می گيرد آنچنانکه آثار سوختگی در سر وی همچنان مشخص است.
در اواخر خرداد ۱۳۷۵ فرزند ديگر وی سيد مهدی شيرازی که در آن زمان ۲۰ سال داشت دستگير ورانه زندان شد وتحت شکنجه قرار گرفت. شکنجه هايی که آثار آن تا به امروز بر روی پشت وکمر او باقی مانده است.
در موج بازداشت های ياد شده همچنين برادر او سيد صادق شيرازی، مرجع تقليد کنونی، فرزند ارشدش سيد محمد رضا شيرازی وهمچنين سيد حسين شيرازی فرزند آيت الله سيد صادق شيرازی نيز بازداشت وروانه زندان گشتند.
اسامی چهره های شاخص بازداشت شده منسوب به آيت الله شيرازی عبارت هستند از :
آيت الله رستگاری ، شيخ سعيد آل قيس، شيخ مکی کبابی، عباس نخعی، شيخ تقی ذاکری، شيخ محمد علی معاش، حاج يوسف کمال ،سيد احمد فعلی
اخبار بازداشت در مطبوعات کشورهای عربی بازتابی گسترده يافت. روزنامه الحياه چاپ لندن، الشرق الاوسط چاپ لندن، الخليج چاپ امارات، الشراع چاپ بيروت القبس چاپ کويت در گزارشهای مفصل وجداگانه خبر دستگيری ها را پوشش دادند.
سازمان عفو بين الملل در دو بيانيه جداگانه خواستار آزادی دستگيرشدگان بيت شيرازی شده بود وهمچنين در يک هشدار فوری به موضوع دستگيری وصدور حکم اعدام برای آيت الله سيد مرتضی شيرازی پرداخته بود.
سرانجام تحت تأثير فشارها حکومت تن به محاکمه ومختومه کردن پرونده دستگير شدگان بيت شيرازی گرفت ودر محاکمه ای صوری در دادگاه ويژه روحانيت دستگيرشدگان به يک تا سه سال زندان محکوم شدند. در اين ميان سيد مرتضی شيرازی به سه سال زندان محکوم شد.
آيت الله شيرازی در دهه هفتاد ارتباطاتی را با نهضت آزادی ايران و رهبران آن چون مهندس مهدی بازرگان و دکتر ابراهيم يزدی و همچنين حزب ملت ايران به رهبری داريوش فروهر برقرار نمود. نهضت آزادی و حزب ملت با صدور بيانيه هايی نسبت به برخورد های امنيتی و سلب حقوق وابستگان به جريان آيت الله شيرازی اعتراض کردند. اين ارتباطات که از چشمان نهاد های اطلاعاتی مخفی نمی ماند بر تنش و شکاف بين حکومت و آيت الله سيد محمد شيرازی افزود . استمرار مخالفت وی با مرجعيت خامنه ای کماکان مهمترين عامل ناخشنودی حکومت بود.
در کنار بازداشت جلوگيری از تحصيل طلاب و ارتباط مدرسين حوزه علميه قم ، مصادره موسسات ، تعطيلی نشريات ، ترور شخصيت ، اخراج کارکنان موسسات مصادره شده راهبرد های اصلی حکومت در مهار جريان شيرازی ها بود.
ديگر حوزه منازعه ،فعاليت های جريان شيرازی ها در لبنان ، سوريه ، افغانستان ، کويت ، عراق و عربستان بود که با اهداف و رويکرد حکومت تعارض داشت . اين مساله بار ها منجر به تنش های سنگين و درگيری نيرو های طرفين انجاميد و به نوبه خود باعث افزايش فشار بر آيت الله سيد محمد شيرازی شد تا ملاحظات حکومت را رعايت کند.

* منبع: گویا نیوز

** مقالات ومصاحبه های مندرج در سایت لزوماً دیدگاه رسام نیستند.