علی افشاری

بررسی‌ها نشان می‌دهد حوزه‌های علمیه در زمینه تامین مالی بیش از پیش به دولت و اموال عمومی وابسته شده‌اند. چنین اتفاقی معلول چند عامل است. نخست، تمایل به پرداخت وجوهات شرعی در جامعه کاهش ملموسی داشته است. این روند که با گسترش مدرنیته، رشد طبقه متوسط و ریزش پایگاه اجتماعی سنت همراه بوده باعث شده است تا از شمار افرادی که مبالغی را در اختیار مراجع مذهبی و روحانیت می‌گذاشتند کاسته شود. البته در جامعه مذهبی نیز رواج دیدگاه‌های نوگرایانه و افول رویکرد روحانی محور نیز باعث قوت گرفتن دیدگاه‌هایی شده است که از منظر درون دینی پرداخت وجوه شرعی به روحانیت مانند خمس و سهم سادات را رد می‌نمایند.