علی صبا

ویژۀ رسام،

خبر اجرایی شدن برجام هرچند برای بسیاری در داخل وخارج ایران خبری خوشحال کننده به شمار می آمد، اما یقیناً دلواپسان ودر رأس آنها رهبری نظام را می توان تنها ناراضیان داخلی این ماجرا دانست. آقای خامنه ای که یکسال پیشتر گفته بود که مذاکرات هسته ای خوشبین نیست واین مذاکرات به سرانجام نخواهد رسید، ظاهرا چنان مبهوت سرعت خیره کنندۀ عملی شدن تعهدات جامعۀ جهانی در رفع تحریمهای بین المللی علیه ایران است که حتی فرصت پاسخ به نامۀ تبریک حسن روحانی را هم نیافته است. هرچند این اولین بار نیست که پیشگویی های رهبر فرزانۀ انقلاب نادرست از آب در می آید، اما نکتۀ جالب توجه در میان رخدادهای دو روز گذشته، سکوت سنگین جامعۀ دلواپسان در قبال خبراجرایی شدن برجام وبرچیده شدن تحریمهای هسته ای است. بدتر از این سکوت سنگین، عكس وسلفی های یادگاری برخی از دلواپسان وشعار دهندگان با محمد جواد ظریف در صحن علنی مجلس ومسابقه آنان برای تقرب به دولت تدبیر وامید واعتدال بود.همزمانی سکوت رهبر فرزانۀ انقلاب با دلواپسان را نمی توان تصادفی دانست
انگیزۀ سکوت مبهم وتحرکات پرسش برانگیز دلواپسان دیروز را باید در مهمترین دغدغۀ این روزهای رهبری جستجو کرد. دلواپسان مجلس در وهلۀ کنونی به شدت نیازمند رأی مردم هستند وخود به خوبی می دانند که نظریه های انقلابی وغرب ستیزشان در جامعۀ امروز ایران به ویژه در شهرهای بزرگ جایگاهی ندارد. از این منظر آنها این نکته را به خوبی دریافته اند که بهای اصرار بر دلواپسی هایشان از دست رأی های رأی دهندگانی است که ضامن بازگشت آنان به صندلی های شان در بهارستان است. برخی از چهره های کمتر دلواپس هم با تغییر رنگ در این کارزار انتخاباتی، علاقمندند تا با خرقۀ بنفش اعتدال، ضمانت ورود به بهارستان بیایند. گرفتن عکسهای یادگاری با ظریف سازشکار وخائن هم به نظر می رسد در راستای جامۀ عمل پوشاندن به همین آرزو است. از این رو دست کم از حالا تا پس از برگزاری انتخابات می توان انتظار داشت که دیگر فضای سیاسی کشور شاهد عرض اندام چشمگیر دلواپسان بهارستان نشین نباشد.
در طرف دیگر این میدان البته رهبری جمهوری اسلامی است که او هم در این روزها سکوت را بر هرچیز دیگر ترجیح داده است. آقای خامنه ای که بارها با سرودن شعارهای ناامید کننده کوشیده بود تا عرصه را بر دستگاه دیپلماسی کشور تنگ کرده وبه زعم خود سقف چانه زنی طرف ایرانی را بالا ببرد، این روزها ترجیح داده است تا در میان اهم ومهم وبرخلاف عادت مألوف ورسم معروف تنها به مسألۀ اهم، یعنی دو انتخابات پیش رو ومدیریت ومهندسی آنها بپردازد. همچنانکه دلواپسان دیروز مجلس، هرگونه مخالفت با برجام را به معنای از دست رفتن پایگاه اجتماعی شان تصور می کنند، اتاق فکر آقای خامنه ای نیز هزینۀ ابراز مخالفت رهبری با برجام سرخوردگی عمومی از وی واقبال بیشتر به رقیب تعبیر وتفسیر کرده است. برپایۀ این تحلیل کشاندن حداکثری مردم در پای صندوق های رأی باید در مقطع کنونی در رأس اولویت های نظام قرار گیرد، در عین حال رهبری وجناح اصولگرای مطیع ایشان هم نباید در نگاه افکار عمومی به تنش زایی وایزوله کردن ایران متهم شوند. چرخش اصولگرایانی همانند علی لاریجانی در همین چهارچوب قابل تجزیه وتحلیل است.
بر اساس چنین تحلیلی می توان به این جمع بندی رسید که رهبری ودلواپسان سرسپردۀ ایشان سنگ اندازی در مسیر اجرای توافق هسته ای وتلاشها برای بازگرداندن عقربه های ساعت به پیش از اجرای برجام را به بعد از اتمام انتخابات مجلس شورای اسلامی ومجلس خبرگان رهبری به تأخیر انداخته اند وسکوت فعلی آنها تنها تاکیتیکی برای خرید زمان ودر انداختن طرحی همه جانبه برای شکست برجام بلافاصله پس از انتخابات است. هنر دولت تدبیر واعتدال در مرحلۀ کنونی والبته جامعۀ جهانی باید رساندن برجام به نقطه ای بازگشت ناپذیر برای نظام پیش از فرارسیدن موعد مدنظر دلواپسان باید باشد.

* مقالات ومصاحبه های مندرج در سایت لزوماً دیدگاه رسام نیستند.