متن نامه احمد آذری قمی به قربانعلی دری نجف آبادی وزیر وقت اطلاعات به تاریخ ۲۵ شهریور ۱۳۷۶ برای نخستین بار منتشر می شود. آذری قمی (۱۳۷۷-۱۳۰۳) از بنیانگذاران جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی، دادستان انقلاب در سال ۱۳۵۸، عضو شورای بازنگری قانون اساسی، نماینده مردم قم در دوره دوم مجلس شورای اسلامی، نماینده دوره اول و دوم مجلس خبرگان رهبری، از موسسین روزنامه رسالت در سالهای آخر عمرش از منتقدین رهبری شد و بشدت مورد فشار حکومت قرار گرفت. دری نجف آبادی هم اکنون نماینده ولی فقیه در استان مرکزی و امام جمعه اراک می باشد. آذری قمی این نامه را هفده ماه قبل از فوتش به رشته تحریر درآورده است. آذری قمی در این نامه ادعا کرده که مرجعیت آقای خامنه ای از سوی وزارت اطلاعات جا انداخته شده و ایشان حداکثر «مجتهد متجزّی» هستند. مجتهد متجزّی مقابل مجتهد مطلق است. شرط مرجعیت اجتهاد مطلق است یعنی توانایی استنباط در تمام ابواب فقهی. اما مجتهد متجزّی طلبه درس خوانده ای است که تنها در برخی ابواب فقهی توانایی استنباط دارد نه در همه ابواب و هنوز به سرحد مجتهد مطلق نرسیده است و می باید سالها ممارست کند تا به اجتهاد مطلق دست یابد در همین سال یعنی ۲۳ آبان ۱۳۷۶ مرحوم آیت الله العظمی منتظری در سخنرانی تاریخی ۱۳ رجب خود علنا آقای خامنه ای را فاقد صلاحیتهای لازم برای مرجعیت اعلام می کند. آذری قمی قبل از ایشان در نامه غیرعلنی به وزیر اطلاعات مقام رهبری را فاقد اجتهاد مطلق و در نتیجه فاقد اهلیت برای تصدی مرجعیت دانسته بود. متن کامل این نامه تاریخی به شرح زیر است: بسمه تعالی مقام منیع و خطرناک وزارت اطلاعات پس از سلام و تحیت شنیده ام در شرفیابی مراجع تقلید آقایان را موظف به حفظ ولایت فقیه نموده اید. اگر «بحث ضدّ» را در اصول دیده باشید یکی از مقدمات وجود ضد رفع ضدّ یا اضداد دیگر است نه سعی و تلاش نگه داشتن ضدّ در کنار اضداد دیگر است. جنابعالی می خواهید ولایت فقیه را با این همه تهاجم فرهنگی که از ناحیه رهبری و مشاورین ایشان و وزارت اطلاعات مخصوصا صورت گرفته، باز هم ولایت فقیه مترقی ترین تز سیاسی باشد؟ آیا به نظر جنابعالی مرجعیت آقای خامنه ای که [وزارت] اطلاعات با معاونت آقای فلاح جا انداخته با اینکه معظّم له حداکثر مجتهد متجزّی می باشند آیا مسلمانان جهان [و] خارجی ها وجه قبیحی از مرجعیت و رهبری نساخته و نمی سازند؟ یعنی رهبری به ضرب زور معظم له مرجع تقلید معرفی کرده و برخلاف سنت جاریه قرنها عمل کرده است. کمونیست ها برای هر پدیده ای تز و سنتز و آنتی تز قائلند. من نگرانم حداقل چهار سال دیگر با وضع حاکم بر رهبری و مرجعیت و اقتصاد، نظام ما ادامه پیدا نکند و شکست سختی در انتظار ما باشد، که نه از تاک نشان باشد و نه از تاکنشان. و شما بهتر از هر وزیر و وکیلی به فقر و بدبختی عمومی ما واقفید. والله اعلم احمد آذری قمی ۷۶/۰۶/۲۵
منبع: جرس
توضیح رسام؛ البته آقای آذری قمی، مسامحتاً آقای خامنه ای را مجتهد متجزی دانسته والبته خود نیز صراحتاً اذعان داشته است که علی خامنه ای "حداکثر" مجتهد متجزی است، وگرنه درمیان اهل علم وفضل واهالی حوزه، آقای خامنه ای بعنوان شخصیت علمی حوزوی مطرح نبوده ونیست واین مسأله یعنی مجتهد از آغاز تصدی رهبری توسط وی نیز بشدت توسط حوزویان مورد انتقاد قرار گرفت تا آنجا که آقای خامنه ای تحت تأثیر افکار عمومی حوزه از چاپ وانتشار رساله نیز خودداری نموده ودراقدامی عجیب وغیرمترقبه خود را مرجع تقلید خارج از کشور(!!) خواند. امری که درجهان اسلام وتشیع غریب وبسیار غیرمتعارف بشمار می رود.
نکته دیگر اینکه آقای آذری قمی، از اعضای جامعۀ مدرسین حوزۀ قم بود که بیانیۀ موسوم به عزل آیت الله العظمی شریعتمداری را مرجعیت امضا نمود. بدعتی که آنهم برای نخستین بار درتاریخ تشیع کلید خورد وآقای قمی یکی از سهامداران آن بود.